Para negar, o galego
utiliza o adverbio non. Ora ben, hai dous tipos de non,
con usos diferentes.
Para negar unha
oración completa, úsase un non tónico:
- A: Queres xogar unha partidiña de cartas connosco?
- B: Non, graciñas
En troques, cando se
trata de negar o verbo, úsase un negador, non átono, que
pode chegar a soar [nuη]. Tal adverbio
negativo sempre acompaña o verbo conxugado:
- Non constrúo cabanas
- Non podo construír cabanas
- Non teño feito unha cabana
Caso houbese dous verbos
non conxugados, o negador acompaña o primeiro:
- É mellor non ter ido
Certamente tamén se poden
combinar ambos os non:
- A: Queres vir esta tarde ao cinema?
- B: ‘Non, non ‘podo ‘hoxe.
O galego utiliza elementos
adverbios e determinantes negativos en estruturas negativas tal que:
- Non vin ningún coello por aí fóra (e non *non vin algún coello...)
- Non fales con ninguén (e non *non fales con alguén)
- Eu non o sei tampouco (obsérvese que o portugués contemporáneo neste caso usa também não: eu também não o sei)
Ora ben, o galego si
coñece a dupla negación. Esta é opcional, á diferenza do español e do portugués
que a evitan. Con todo, cómpre sinalar que a dupla negación é só posíbel en
construcións enfáticas. Obsérvese como mudan o español e o portugués:
- ES: No lo sabe nadie à *Nadie no / nadie lo sabe (e non: *nadie no lo sabe)
- PT: Não o sabe ninguém à *Ninguém não / ninguém o sabe
- GL: Non o sabe ninguén à Ninguén non / ninguén o sabe.
Iso permite atopar
oracións galegas correctas como:
- Ninguén non me contou nada
- Eu tampouco non o sei
Porén, xa non é correcto:
- *Nada non me dixo
Porén, nos casos galegos
anteriores, o uso do negador non é facultativo. Pódese eliminar.
Á diferenza do español, o
galego non pode usar o indefinido algún en oracións negativas:
- GL: Non ten *amigo algún / amigo ningún nesta cidade
- ES: No tiene amigo alguno / amigo ninguno en esta ciudad
- PT: Não tem qualquer amigo / amigo nenhum nesta cidade
Ningún comentario:
Publicar un comentario