Colocación dos posesivos

A colocación dos posesivos cando son usados atributivamente dentro dun SN é moi variábel en galego.

Como é ben sabido, o galego require dun determinante (por norma artigo definido, mais tamén pode ser o indefinido e até un demostrativo) que o preceda. Nisto, funciona como outras linguas como o italiano:

• Co artigo definido: o meu amigo
• Co artigo indefinido: un meu amigo
• Co demostrativo: ese meu amigo

O determinante é xeralmente omitido cando se trata dos nomes de parentesco directo:

• Meu pai
• Túa nai / mai

Á diferenza do portugués, pode manter o posesivo prenominal nos tres casos, mais tamén, neses tres mesmos casos, pode colocar o posesivo tras o nome:

• O amigo meu
• Un amigo meu
• Ese amigo meu

A diferenza entre os primeiros e os segundos é estilística nos exemplos con artigo indefinido e posesivo, mentres que no primeiro caso estamos ante unha forma non marcada (o meu amigo) e outra marcada (o amigo meu), cun valor algo enfático, aínda que non é excesivamente clara esta distinción, se ben, a primeira forma é moito máis frecuente que a segunda (de aí que digamos que se poida considerar lixeiramente marcada). De facto, o propio español utilizaría a segunda cunha marca moito máis relevante:

• [-marcado]: su amigo
• [+marcado]: el amigo suyo

No entanto,  forma prenominal é preferíbel cando hai máis elementos que acompañan o nome:

• O meu auto italiano
• O auto meu italiano (sería aceptábel, mais cun valor contrastivo: o auto meu que é italiano, porque teño outro(s) que non o é/son).

A forma posesiva del(a), usada para evitar confusións, é porén sempre posnominal.

'Del(a)'

A contracción de de cos pronomes el, ela, eles, ela ten algúns valores especiais que analizaremos a seguir.

En primeiro lugar, trátase da mera contracción:

• Non sei nada del(a) desde hai meses.
• Deles non che quero nada.

En segundo lugar, ten valor de posesivo sempre posnominal. Imos, xa que logo, ocuparnos do segundo valor, o de posesivo, visto que ten un valor especial.

Dunha banda, non debe ser confundido con de seu.

Doutra banda, equivale a seu, súa cando este posesivo fai referencia á terceira persoa, non á persoa de cortesía (vostede). Por tanto, na maioría dos casos, son intercambiábeis:

• A súa casa = a casa súa = a casa del(a).

Como posesivo, del(a) é sempre posnominal, mais pode funcionar tanto atributiva canto predicativamente:

• Esa casa é súa /del(a)
• Esa é a casa del(a)

'De seu'

Unha das formas máis interesantes do galego é o uso de formas analíticas de posesivo posnominal introducidas coa preposición de e mais o posesivo en masculino singular invariábel. Trátase dunha forma enfática cuxo valor equivale a "propio".

O paradigma é así:

       1PS:    de meu

       2PS:    de teu

       3PS:    de seu

       1PP:    de noso

       2PP:    de voso

       3PP:    de seu

Estas estruturas úsanse tanto atributivas canto predicativas.

• É unha manía de seu (= "é unha manía moi propia del /dela)
• A idea foi de seu (que é moito máis enfática que: a idea foi súa, onde até se pode exprimir a admiración ou a estrañeza do falante pola idea en cuestión)

Non se debe confundir de seu con del/dela. O primeiro, como diciamos, ten un valor marcado do que carece o segundo:

• Esa casa é de seu (a propiedade da casa é exclusiva do posuidor e iso remárcase)
• Esa casa é del(a) (sen valor enfático, substituíbel por: Esa casa é súa)